Vrijdag 20 november om 13u00 vindt de slotpresentatie plaats van Amber Nederhand (Stedenbouw) met als onderwerp “De verborgen eilanden van IJsselmonde“.

Commissie:
Voorzitter                            : Thijs van Spaandonk (RAVB)
Mentor                                 : Alexander Herrebout (OTO)
Externe criticus                  : Jos Hartman (ZUS)
Toegevoegde criticus         : Ryanne Janssen (Studio for New Realities)

Afstudeerdatum en locatie:
Vrijdag 20 november om 13u00 bij in het Auditorium van ons gebouw

Vierentwintig jaar lang heb ik gewoond op het Eiland van IJsselmonde zonder door te hebben dat ik op een eiland woonde. Pas toen ik twee jaar geleden naar een eiland zuidelijker ben verhuisd, besefte ik, dat ik eigenlijk al heel mijn leven een eilandbewoonster ben. Het eilandgevoel blijkt te ontbreken op het Eiland van IJsselmonde. Dat vind ik zonde en een gemiste kans voor het eiland. Een fascinerend startpunt voor mijn afstuderen.

Om het eilandgevoel te onderzoeken, ben ik het Eiland van IJsselmonde gaan analyseren en vergelijken met andere eilanden. Uit dit onderzoek zijn zeven gouden eilandregels voortgekomen waar een eiland – om een eilandgevoel te hebben – in meerdere of mindere mate aan voldoet: 

1. De reis van en naar het eiland is een ritueel overgangsmoment.
2. Het water is zichtbaar.
3. Het water wordt gebruikt.
4. Het eiland heeft een sterke eigen identiteit.
5. Het eiland is amorf.
6. Het eiland is zo zelfredzaam mogelijk.
7. De rand van het eiland is een bestemming.

De bijzondere ligging van het Eiland van IJsselmonde in de Nederlandse delta heeft ervoor gezorgd dat het eiland kon uitgroeien tot het dichtstbevolkte eiland van Nederland. De ligging in de delta zorgt er echter ook voor dat het eiland in de eenentwintigste eeuw voor een enorme opgave staat. De klimaatopgave. Extreme zeespiegelstijging met bijbehorende verzilting, extreme regenval, hitte en droogte maken dat leven op het eiland steeds moeilijker wordt gemaakt. Landbouwoogsten mislukken, de waterkeringen zijn aan vervanging toe waardoor de kans op een overstroming toeneemt en het watersysteem op het eiland is niet toekomstbestendig. Ik ben van mening dat deze klimaatopgave niet alleen een bedreiging is, maar juist ook kansen biedt om het eilandgevoel op het Eiland van IJsselmonde te gaan vergroten.

In mijn ontwerpvoorstel is in 2120 het Eiland van IJsselmonde getransformeerd naar een eilandengroep: Archipel IJsselmonde. Een nieuwe flexibele kering rondom de archipel beschermt de eilanden tegen een extreem stijgende zeespiegel. Het Midden – een waterbuffer gelegen tussen de eilanden – vergroot het zoet waterbergend vermogen van de archipel. De archipel is hiermee amorf en zelfredzamer geworden.
Voorheen bestond het eiland uit door infrastructuur opgeknipte entiteiten. Deze entiteiten vormen de nieuwe eilanden van de archipel. Eilanden die allemaal hun eigen identiteit en karakter hebben.
Het ontstaan van de eilanden zorgt voor een nieuwe vorm van bereikbaarheid. Bewuste overgangen in de vorm van bijzondere bruggen en bootverbindingen creëren rituele overgangen die de eilanden onderling met elkaar verbinden. De aanwezigheid van meer eilanden zorgt ook voor meer en nieuwe randlengte. Randen die worden ingezet voor ontwikkelingen, als bestemming. Op de ene plek wordt er aan de rand bijvoorbeeld verdicht met nieuwe woningen en op de andere plek vormt de rand een zachte rafelrand met plek voor recreatie.
Het water in de archipel wordt ingezet voor wonen, recreatie, vervoer en werken en is daarmee zichtbaar onderdeel van het dagelijkse eilandleven. Kortom, het eilandgevoel is er groot.