Vrijdag 11 november om 15u00 vindt de slotpresentatie plaats van Bob Willem van Hooft (Architectuur) met als onderwerp “Leids Bolwerk van Kennis”.

Commissie:

Voorzitter                                     : Willemijn Lofvers (RAvB)

Mentor                                          : Rien Korteknie (Korteknie Stuhlmacher Architecten)

Vaste externe criticus                   : Rob Bruijnzeels (Ministerie van Verbeelding)   

Toegevoegde externe criticus       : Laurens Boodt (Laurens Boodt Architecten)

Afstudeerdatum en Locatie:

Vrijdag 11 november om 15.00u

Locatie: Rotterdamse Academie van Bouwkunst, Pieter Hoochweg 129, Rotterdam

Het Leids Bolwerk van Kennis

Leiden is de oudste universiteitsstad van Nederland. Al sinds de oprichting van Universiteit Leiden in 1575 wordt hier kennis opgebouwd en gedeeld. Dit gebeurde in eerste instantie in fysieke vorm door kennis vast te leggen in boeken. In de archieven van de Leidse Universiteit en in de bibliotheken is al deze opgedane kennis terug te vinden in de oude boeken, maar in het huidige studentenleven worden ze niet meer gebruikt. Studenten maken veel gebruik van de bibliotheken om te studeren maar alles gebeurt digitaal en iedereen neemt kennis tot zich vanachter zijn of haar scherm.

Het grootste probleem in Leiden, maar ook algemeen in Nederland, is de toevlucht van het groeiende aantal studenten dat tegenwoordig gebruik wil maken van een universiteitsbibliotheek. Leiden Universiteit gaf aan dat er op korte termijn een verdubbeling van het aantal studieplaatsen nodig is, waardoor er veel boeken verplaatst worden naar de archieven. En kijkend naar de toekomst, is die verdubbeling verre van voldoende.

Waar ik mijn afstudeeropdracht in eerste instantie wilde richten op het ontwerpen van een nieuwe universiteitsbibliotheek voor de stad Leiden, waar deze oude boeken weer een centrale plek zouden krijgen, kwam ik er in mijn onderzoeksfase achter dat hier bij de doelgroep – de studenten van deze tijd – helemaal geen behoefte aan is.

Mijn initiële idee van een bibliotheek werd omgevormd tot een toekomstbestendig plan voor een ontmoetingsplek op een centrale plek in de stad, waar studenten samen kunnen studeren en zoals vanouds kennis kunnen opbouwen en delen, maar dan op een manier die past bij de huidige tijd: een Bolwerk van Kennis. Deze naam is een verwijzing naar het eeuwenoude motto van de Universiteit Leiden: ‘Praesidium Libertatis’, dat Bolwerk van Vrijheid betekent. Mijn ontwerp draagt die naam zowel in ontwerp als in functie uit. Het ontwerp is geïnspireerd op het menselijke brein, de basis van al onze kennis, en doet met haar natuurlijke vormen denken aan de cellen in ons brein: neuronen. Die neuronen communiceren met elkaar, om zo kennis vast te leggen. Zo zie ik ook de studenten, die in de zeven bolwerken op zoek gaan naar elkaar om kennis te vergaren en te delen.

Mijn ontwerp prikkelt de nieuwsgierigheid wanneer je jezelf door het gebouw verplaatst. Van ruimte naar ruimte, waan je je steeds in nieuwe sferen, wordt je beloond met nieuwe uitzichten, en krijg je de kans om nieuwe kennis te vergaren. Dit Leids Bolwerk van Kennis kan naast de universiteitsbibliotheek blijven bestaan en is flexibel voor de uitdagingen van de toekomst. Een bolwerk waarin je samen kunt verdwalen in kennis!