Vrijdag 15 juli om 14u00 vindt de slotpresentatie plaats van Gian Burgers (Architectuur) met als onderwerp “Verder bouwen op het Simonscomplex “.

Commissie:

Voorzitter                           : Sjoerdieke Nicolson-Feenstra (RAvB)
Mentor                               : Frederik Pöll (Frederik Pöll Bureau voor Architectuur)
Externe criticus                  : Alexander Pols (Kollhoff & Pols architecten)
Toegevoegde criticus         : Roel van der Zeeuw (Raumplan

Afstudeerdatum en locatie:
Vrijdag 15 juli om 14u00
Locatie: Shanti’s RAVB, directiekade 23, 3089 JA, Rotterdam

Waar spektakel doet verwonderen, zo vanzelfsprekend is het alledaagse. Het is er gewoon. We staan er niet vaak bij stil. En juist dat maakt het alledaagse bijzonder. Het is de brievenbus waar je de krant uit haalt, de voordeur waardoor je het huis naar binnen gaat en de tafel waar je vervolgens de krant gaat zitten lezen met dat fijne uitzicht door het doodnormale raam. Voorbeelden van alledaagse architectuur. Niet gemaakt voor spektakel, maar voornamelijk ontworpen vanuit en voor het gebruik. We staan er niet vaak bij stil. We lopen er aan voorbij.

Bij transformatieprojecten wordt de waarde van het alledaagse woongebouw niet altijd erkend. Dat terwijl het slopen van deze woningvoorraad niet alleen een kapitaalvernietiging is, het is ook het slopen van gebouwen die van grote waarde zijn voor de stad. Deze waarde is zowel architectonisch als sociaal maatschappelijk.
Eén kenmerkende periode waarin veel alledaagse architectuur is gemaakt, is die van de Rotterdamse stadsvernieuwing. Een bijzondere periode waarin de woningbouwproductie ongekend hoog was. Daarbij hadden bewoners veel zeggenschap over hoe de woningen eruit moesten komen te zien. Mede hierdoor hebben deze woongebouwen nog steeds een grote sociaal maatschappelijke waarde voor de stad.

Wanneer we er vanuit gaan, dat we de waarde van onze alledaagse architectuur wel erkennen, zullen we moeten onderzoeken hoe we deze woonvoorraad kunnen behouden. Als casus neem ik hiervoor het sociale woningbouwcomplex op het Simonsterrein in wijk Feijenoord. Dit complex uit 1974 is het eerste project dat onder het beleid van de Rotterdamse stadsvernieuwing is gerealiseerd en wordt door architectuurhistoricus Wijnand Galema bestempeld als een ‘monument van aktivistiese stedenbouw’. Op dit moment wonen er nog steeds bewoners van het eerste uur die maar wat graag vertellen over hoe het complex tot stand is gekomen en de inspraak, die zij daarin hebben gehad. Deze bewoners hebben een hechte band met de plek waar zij wonen. Dit maakt het complex waardevol voor de stad, en door de combinatie met zijn bijzondere geschiedenis kunnen we het met recht een stuk alledaags erfgoed noemen. Erfgoed waar we vaak zonder om te kijken aan voorbij lopen.

Als we willen voorkomen dat dit complex in de toekomst ook ten prooi valt aan de grote ontwikkelingen in de stad, zullen we het moeten behandelen zoals we ook het meer conventionele erfgoed behandelen. Hiervoor luidt vaak het credo ‘behoud door ontwikkeling’. Want leegstand is achteruitgang. Het Simonscomplex staat natuurlijk niet leeg, maar een visie over hoe het complex voor de lange termijn behouden kan worden ontbreekt op dit moment.

Het afstudeerproject laat een toekomstperspectief zien voor het Simonscomplex. Hierin gaan de woningen van de huidige bewoners erop vooruit door de relatief eenvoudige ingreep, namelijk het verduurzamen van de gevel. Ook worden er woningen toegevoegd op de plekken waar het de huidige woningen niet schaadt, maar daarentegen juist een verrijking vormt voor het complex als geheel.

Er is niet gezocht naar spektakel. Er is gezocht naar een manier van binnenkomen, het wonen in de plattegrond, beschutting, een tuin en collectiviteit in een heel alledaags woongebouw. Veel mensen zullen eraan voorbijlopen, maar de bewoners wonen er maar mooi.